نباید اجازه دستکاری افکار عمومی را داد
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۳۸۲۱۰
مسئله انتخابات با افکاری عمومی پیوند می‌خورد و افکار عمومی هم امکان دستکاری، سوگیری و جهت‌گیری غیرواقعی دارد، می‌شود با سرمایه گذاری روی افکار عمومی آن را جهت داد. انتخابات از جهتی کمک می‌کند تا مطالبات واقعی مردم شنیده شود و از طرف دیگر ممکن است همین مطالبات جهت‌گیری‌های غیرواقعی پیدا کند، بنابراین تیغ دو دم است و خود این نیازمند برنامه‌ریزی و طراحی است که در عین اینکه منافع مشارکت انتخاباتی محقق شود ما از آن آسیب‌ها و مشکلاتی که ممکن است داشته‌باشیم، به دور بمانیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، جوان آنلاین نوشت: در شرایطی که به انتخابات مجلس شورای اسلامی نزدیک می‌شویم و بخش‌های زیادی از جامعه در گیرودار مسائل مربوط به انتخابات در حال بررسی افراد و شرایط شرکت در این عمل جمعی هستند، یکی از مسائل جالب‌توجه تأثیر انتخابات بر زندگی جمعی افراد در کشور است؛ اتفاقی که خود بخشی از زیست‌جمعی افراد در کشور ما محسوب می‌شود، تأثیرات متفاوتی را در جامعه ایرانی ایجاد می‌کند که خود می‌تواند سرآغاز اتفاقات زیادی در زندگی جمعی ایرانیان باشد. «جوان» به منظور بررسی تأثیرات انتخابات بر جامعه به سراغ میثم مهدیار، جامعه‌شناس رفته است.
از دیدگاه جامعه شناسی انتخابات چه تأثیری در جامعه دارد و شرکت در آن چه ضرورتی برای افراد یک جامعه می‌تواند داشته باشد؟
در ابتدا باید توجه داشت که شاید مهم‌ترین قوای حاکمیتی قوه مقننه است که تصمیم‌گیری‌هایی که در آن انجام می‌شود و سرنوشت جامعه را تعیین می‌کند، قوانینی که توسط افراد منتخب تصویب می‌شوند، می‌تواند آینده یک جامعه را تغییر دهد و به هر حال انتخابات مجلس از این جهت حائز اهمیت است.
از طرف دیگر ماجرا، اینکه مردم احساس کنند می‌توانند کارگزارانشان را انتخاب کنند چه تأثیری بر جامعه دارد و چنین جامعه‌ای چه تفاوتی با جامعه شاهنشاهی یا دیکتاتوری دارد که در آن مردم حق انتخاب ندارند؟
این مسئله دو وجه دارد. مسئله احساس مشارکت و اینکه نماینده‌ای که انتخاب می‌کنند نمایندگی آنها را انجام می‌دهد، یک بخش ماجراست، ولی بخش دیگر این است که هرکسی احساس کند انتخابی که انجام می‌دهد در سرنوشت و منافع فردی خود مفید و مؤثر است و این احساس قطعاً موجب تمایل بیشتر می‌شود و بر این اساس افراد احساس بهتری برای حضور پیدا می‌کنند، منتها از طرف دیگر نماینده باید بتواند منافع عمومی و جمعی مردم را نیز نمایندگی کند، نه اینکه صرفاً به دنبال منافع کوتاه‌مدت ذینفعانی باشند که به او رأی می‌دهند، کما اینکه ما خیلی از جاها شاهد بوده ایم مثلاً در خیلی از شهرستان‌ها بسیاری از نمایندگان به دنبال منافع محلی خود هستند و پیگیری می‌کنند تا منافع حوزه انتخابیه خود را تأمین کنند، منافعی که حتی ممکن است در بلندمدت با منافع فردی یا حوزه انتخابیه‌ای که نمایندگی آن را برعهده دارد، در تضاد باشد یا برخلاف منافع جمعی و ملی بلند مدت کشور باشد.
در بسیاری از شهرها نمایندگان برای منافع محلی خود پیگیری می‌کنند که سد بزنند، کارخانه راه اندازی کنند و مواردی از این دست را انجام دهند، ولی وقتی این منافع محلی فارغ از منافع ملی و جمعی بلندمدت نگاه می‌شود، ممکن است در آینده نه‌چندان دور به ضرر منافع ملی و حتی همان محل باشد، مثلاً در جایی مثل کویر فلات مرکزی که ما با بحران آب مواجه هستیم، نماینده پیگیری می‌کند که کارخانه ذوب آهن یا فولاد تأسیس کنند یا در جاهایی پتروشیمی تأسیس شده و بعد از یکی، دو سال مشخص‌شده به جهت اقتصادی اینجا صرفه نداشته و هر چند تعدادی شغل برای مردم محلی درست کرده‌اند، ولی در بلندمدت صرفه نداشته و وقتی دچار مشکلات شد، دولت مجبور شده آنجا را خصوصی‌سازی کند و طرف خصوصی هم آمده تعدیل نیرو انجام داده و همه این‌ها مشکلاتی را ایجاد کرده‌است.
جامعه وقتی با این تناقض روبه‌رو می‌شود که به فردی رأی داده که قول هایش حتی اگر عمل شود، به نفع جامعه نیست چه تأثیری می‌پذیرد؟ طبیعتاً باید منتظر باشیم عده‌ای از افراد با دیدن چنین چیزی از حضور در انتخابات دلسرد شوند.
مسئله این است که باید آن احساس مشارکت یک احساس مشارکت ملی باشد، نه فقط احساس مشارکت محلی مثلاً نباید احساس شود یک نماینده‌ای فقط مطالبات ما را خوب پیش می‌برد، بلکه افراد باید این ارزیابی را داشته‌باشند که این مطالبات محلی چه نسبتی با مطالبات ملی دارد و چقدر به منافع جمعی، ملی و بلندمدت کمک می‌کند؛ یعنی صرفاً این احساس رضایت کفایت نمی‌کند، بلکه این احساس رضایت باید در یک بافت ملی و در یک فضای عمومی بزرگ‌تری ایجاد شود تا پایدار باشد، نه اینکه یک نسلی از نماینده خوشحال باشند، ولی نسل‌های آتی همان نسل‌های خوشحال از این مطالباتی که پیگیری شده آسیب ببینند.
چطور باید چنین چیزی توسط جامعه فهم شود؟ بالاخره انتخابات ما منطقه‌ای و شهری است و مطالبات مخصوص همان منطقه است. این مسئله‌ای که شما می‌فرمایید نیاز به توجه وسیع تری نسبت به کلیت محل زندگی دارد.
بله به همین دلیل حاکمیت باید تلاش کند هم از نظر عینی و هم از نظر ذهنی ملاک‌های انتخاب یک نماینده ملی و نه نماینده‌ای که فقط منافع محلی و شخصی را نمایندگی می‌کند، تبیین کند تا بتواند منافع ملی را در مسیر انتخاب قرار بدهیم.
انتخابات در کشور ما چیز جدیدی نیست، ولی در مجموع تجربه‌ای مربوط به عصر حاضر است، نوع برخورد جامعه ما نسبت به این مسئله چگونه است؟
مسئله انتخابات با افکاری عمومی پیوند می‌خورد و افکار عمومی هم امکان دستکاری، سوگیری و جهت‌گیری غیرواقعی دارد، می‌شود با سرمایه گذاری روی افکار عمومی آن را جهت داد. انتخابات از جهتی کمک می‌کند تا مطالبات واقعی مردم شنیده شود و از طرف دیگر ممکن است همین مطالبات جهت‌گیری‌های غیرواقعی پیدا کند، بنابراین تیغ دو دم است و خود این نیازمند برنامه‌ریزی و طراحی است که در عین اینکه منافع مشارکت انتخاباتی محقق شود ما از آن آسیب‌ها و مشکلاتی که ممکن است داشته‌باشیم، به دور بمانیم.
با توجه به اینکه انتخابات مسئله‌ای مردمی است آیا در کشورهایی که بیشتر از ما انتخابات برگزار کرده‌اند، تأثیرات آنها از تبلیغات سوگیرانه کمتر بوده‌است؟
اتفاقاً ممکن است برعکس هم باشد، شاید تا یک دهه قبل انتخابات بیشتر عمق مطالبات واقعی مردم را نمایندگی می‌کرد، ولی در یک دهه گذشته که مسئله دستکاری افکار عمومی با تکنولوژی‌های جدید و سرمایه گذاری‌ها خیلی پیشرفت کرده، تکنیک‌ها و لشکرها رسانه‌ای ظهور و بروز کرده‌اند، این تکنیک‌های جدید اقناع و اثرگذاری از سلبریتی‌ها گرفته تا میکروسلبریتی‌ها و ترندها و همچنین تحلیل‌هایی که بر اساس کلان‌داده‌ها اتفاق می‌افتد، طرح مطالبات واقعی مردم را سخت کرده و بعضی از مواقع یک دفعه یک موضوع بی اهمیتی تبدیل به یک موضوع اصلی می‌شود و موجب می‌شود جنبه‌های اصلی ماجرا کمتر مورد توجه قرار بگیرد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: مجلس شورای اسلامی افکار عمومی رسانه انتخابات مجلس شورای اسلامی انتخابات ۱۴۰۲ سوريه جمهوری اسلامی ایران مطالبات واقعی مردم احساس مشارکت افکار عمومی طرف دیگر منافع محلی جهت گیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۳۸۲۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیس قوه قضائیه : به افکار عمومی بی‌توجه نیستیم، اما تابع فضاسازی ها تصمیم قضایی نمی‌گیریم
رئیس قوه قضاییه خطاب به مقامات قضایی و قضات در راستای «اقناع افکار عمومی در پرونده‌های ذوابعاد » و «عدم تأثیرپذیری از فضاسازی‌ها و عمل به مرّ قانون» تاکبد کرد. به گزارش مرکز رسانه‌ای قوه قضائیه، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای گفت: «بعضاً اقدامات و آرای قضات علاوه بر جنبه‌های حقوقی و قضایی، جنبه‌های اجتماعی نیز پیدا می‌کنند؛ ولو آنکه ما نخواهیم و جز اراده ما نیست، اما جریانات مختلف سیاسی و اجتماعی از این اقدامات و آرای ما، هر کدام بهره‌برداری‌های خود را می‌کنند.» او ادامه داد: «لذا خطاب به کلیه مراجع قضایی بویژه دیوان عالی، دیوان عدالت اداری، رؤسای دادگستری‌ها و دادستان‌ها در سراسر کشور تاکید می‌کنم که نسبت به آن دسته از آراء و تصمیماتی که جنبه‌هایی غیر از ابعاد حقوقی و قضایی پیدا می‌کنند (و حتی در ابعاد حقوقی و قضایی، آثار بیرونی و بین‌المللی بر آنها مترتب می‌شود) نهایت دقت و توجه را داشته باشند و تصمیمات و آرای خود را مُنضَم به پیوست رسانه‌ای کنند و پیش از صدور آنها، هماهنگی‌های لازم را با مرکز رسانه قوه قضاییه به عمل آورند. او گفت: «باید توجه کنید که ممکن است پس از صدور یک قرار یا حکم یا ابلاغ، نتوان پیوست رسانه‌ای مناسبی در قبال آنها تدوین کرد؛ لذا در قبال مسائل و موضوعات قابل پیش‌بینی، قبل از اقدام، با هماهنگی مرکز رسانه، برای جلوگیری از وقوع آسیب و تبعات، پیوست رسانه‌ای مناسب را تدوین کنید، تاکید ما بر تدوین پیوست رسانه‌ای در قبال آراء و تصمیمات قضایی که ذوابعاد هستند بیانگر اهتمام ما به مقوله‌ی افکار عمومی است؛ بنابراین ما به مقوله‌ی افکار عمومی توجه ویژه داریم و از آن غافل نمی‌شویم؛ درعین حال، تاکید داریم که قضات ما نباید قضاوت خود را بر اساس فضاسازی‌ها و جوسازی‌هایی که در فضای مجازی و غیرمجازی شکل می‌گیرد، به پیش ببرند. این فضاسازی‌ها ممکن است همیشه وجود داشته باشند و حتی تشدید نیز شوند؛ مهم آن است که معیار ما (پس از توجه به رضایت خداوند و سوگندی که یاد کرده‌ایم) قانون است. کار ما باید قانومند و مُتقن باشد، حالا ممکن است فضاسازی هم در قبال آن صورت گیرد. بنابراین ما در قوه قضاییه نسبت به افکار عمومی به هیچوجه بی‌توجه نیستیم، اما تابع فضاسازی‌ها، تصمیم قضایی نمی‌گیریم.» رئیس قوه قضاییه گفت: «امر قضا، امر خطیری است؛ یک قاضی برای آنکه به حق و عدالت قضاوت کند باید دقت‌نظرِ بالایی داشته باشد و از حِلم و بُردباری زیادی برای بررسی تمام ابعاد و جوانب پرونده برخوردار باشد؛ همچنین یک قاضی باید به صورت مرتب دانش و اطلاعات خود را به‌روز کند تا در قبال پرونده‌هایی که دربرگیرنده‌ی امور مستحدثه و جدید هستند، به قوه علم و تشخیص نائل شود؛ تاکنون تاحدودی شُعب و مجتمعهای قضایی ما، تخصصی شده‌اند و این مهم، هر چه بیشتر نیز محقق می‌شود؛ علی‌ایحال، قاضی ما باید پیوسته در باب موضوعات و مقولات کیفری و حقوقی در اموری که پرونده‌ها به او ارجاع می‌شوند، اعم از بانکی، بورسی، دریایی، محیط زیست، بین‌الملل و غیره مطالعه داشته باشد و دانش خود را به‌روز کند؛ در این زمینه بخش آموزشی قوه قضاییه نیز باید مستمراً آموزش‌های روزآمد را به قضات ما ارائه دهد. او گفت: «یک قاضی علاوه بر اینکه مستمراً دانش خود را ارتقاء می‌دهد، باید اهل مشورت نیز باشد و در فهم مسئله، تشخیص مصداق و تطبیق موضوع، با صاحبنظران مشورت کند. همچنین قاضی ما باید به ملاحظات ناظر بر تناسب جرم و مجازات نیز اهتمام داشته باشد و مجازاتِ بازدارنده و متناسب اِعمال کند و توجه داشته باشد که این مجازاتِ تجویزشده، موجب وهن نیز نشود.» کانال عصر ایران در تلگرام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است